توضیحات
جامع الکلیات (کلیات مسائل عرفان شیعی)
شرح مهمترین مباحث عرفانی شیعی با بهره بردن از مکتب عرفانی سید قطب الدین نیریزی است.
ام سلمه بیگم، دختر سید قطب الدین نیریزی است که این کتاب را از پانزده سالگی تا سی سالگی (سال فوت پدر) از محضر درس پدر اقتباس کرده و در قالب این اثر ارائه نموده است. در حقیقت این کتاب، خلاصه مکتب عرفانی سید قطب الدین نیریزی و دریچهای برای فهم کتاب فصل الخطاب است.
اگرچه جامع الکلیات، تقریر دروس و عقاید نیریزی است، اما حسن انتخاب و تبویب و تلخیص مطالب، حکایت از درک عمیق مؤلف آن نسبت به مباحث حکمی و عرفانی دارد و نتیجه کار، کتابی است که در عین اختصار و حجم کم، حاوی عمده مطالب مورد بحث در حکمت و عرفان شیعی است.
فصل الخطاب و جامع الکلیات را میتوان با منظومه حکمت و اسرار الحکم ملاهادی سبزواری قابل مقایسه دانست؛ هرچند رسایی قلم جامع الکلیات چندان قابل توجه نیست و جنبه فلسفی منظومه و اسرار الحکم برتر است، اما جنبه عرفانی و روایی فصل الخطاب و جامع الکلیات کاملا ترجیح دارد.
مقدمه عالمانه مصحح این کتاب در معرفی زندگی و اندیشه نویسنده کتاب و شرح مبانی عرفانی مکتب سید قطب الدین نیریزی از مهمترین امتیازات این چاپ است که در کنار تعلیقات علمی و نمایههای فنی کتاب، ارزش آن را دو چندان کرده است.
كتاب متضمن بحثی است درباره مسائل عرفانی شیعه كه با اشاره به آیات و احادیث و اشعار گوناگون نگاشته شده این موضوعات را شامل میشود:
در تحقیق معنی لاهوت/ در تحقیق عالم جبروت/ در تحقیق عالم ملكوت/ در تحقیق عالم آثار/ در تحقیق عالم ناسوت/ در معرفت سر ارواح از مبدأ/ در معرفت سر آن كه ارواح به این عالم به چه كار آمدهاند؟/ در معرفت صراط المستقیم و حركت كردن به آن و عود به وطن اصلی/ در معرفت قیامت و رجوع به آن/ در معرفت مراتب روح و سوال قبر و سر معاد/ در معرفت روح و عقل و قلب و نفس و بدن/ در بیان اقسام سالكان و دانستن آن كه در این اقسام كدام مسر شدند/ در معرفت راههایی كه سالكان از آن راهها حركت میتوانند نمود/ در معرفت سیر سالكان
