توضیحات
توحید کمالی (کمال الدین محمد کریم صابونی)
شرح اصول دین به زبان ساده و روان در قالب گفتگوی شاگردی به نام آقا کمال با استاد خویش است. گویا نویسنده هر شب، گفتگویی با استاد خویش داشته که تحت عنوان مذاکره آمده است. کتاب حاضر، نمونه بسیار جالب و قابل تأملی از کتابهایی درسی در قلمرو معارف اسلامی است که با زبان ساده تقریبا داستانی به بیان اعتقادات پرداخته است.
در مقدمه به نقل از آقای دکتر حداد عادل آمده است که این کتاب در مجله رشد آموزش معارف اسلامی معرفی شود، زیرا بیان کننده این مطلب است که در حدود ۸۰ سال پیش در ارائه معارف دینی برای نوجوانان و جوانان سعی و تلاش به تناسب زمان انجام میشده است.
مولف، کمال الدین محمد کریم صابونی از عرفانی گمنام معاصر احمد شاه قاجار است که در اثر صفای باطنی و عزلت نشینی، نامی از خود در آثارش نمیبرده و همین امر سبب شده که برخی از آثار وی را به دیگران و دامادش سید محمد عصار نسبت دهند. بیان الغیب، نیاح الغیب و لسان الغیب از جمله آثار با ارزش این عارف است.
نویسنده در باب تفاوت اصول دین و مذهب اشاره میکند که انکار اصول مذهب در دنیا محکوم به کفر نیست، بخلاف اصول دین که انکار آن موجب کفر دنیایی و نجاست بدن است؛ ولی البته سبب حصول کفر معنوی و خلود در جهنم میباشد. در باب نبوت نیز بعد از بحث در برهان نبوت عامه و نبوت خاصه ضمن بیان جالب مطالب در بحث خاتمیت اشاراتی به فرق و مذاهب انحرافی و ساختگی مانند وهابیت دارد که نشان از توجه و اشراف وی به اوضاع زمانه دارد.