توضیحات
انسان در حال شدن (به انضمام شش مقالۀ عرفانی دیگر)
نویسنده در فصل نخست این اثر، به خصوصیات و مشخصات عرفانی و معنوی انسان و سیر تکاملی او اشاره نموده است و بر این نکته تأکید دارد که برای انسان به تدریج و مرحله به مرحله، جلوههای جمال و صفات الهی مکشوف شده و بنابر دیدگاه عارفان، انسان عالیترین و تکاملیافتهترین آیت الهی است. از این رو باید همواره، نفس و آرزوهای نفسانی را در کنترل خود درآورد و مهار کند.
وی سپس پیرامون نفس ناطقه انسانی و حدوث و قدم نفس از دیدگاه افلاطون, ارسطو و صدرالمتألهین, فرق نفس با موجودات مجرد عقلی و دیگر اصول و مبانی این عنوان بحثانگیز فلسفی، چون: ارتباط حرکت جوهری با نفس ناطقه, کمال نفس ناطقه در بعد علمی و عملی, کیفیت ارتباط قوای نفس با بدن, اصالت روح و اثبات آن و بسیاری عناوین دیگر مرتبط با مبحث نفس ناطقه، سخن گفته است و ضمن آن به آرای حکیمان و عارفان هم اشاره مینماید.
مصباح هدایت عرفان و کشتی نجات توحید با توجه به الگوی متعالی هدایت و ارشاد حسین بن علی (ع), عزت حسینی, تفسیر و تجلی عالیترین آرمان انسانی, شناخت دنیا و نیز مهمترین وظیفه سالک در کوی معرفت با محوریت شناخت نفس به عنوان کلید سعادت، از دیگر مباحثی است که نویسنده بدانها میپردازد.
او در دنبالۀ سخن خود دربارۀ زهد و خصوصیات و مشخصات زاهد با استناد به معارف حکیمانه و عارفانۀ نهجالبلاغه و دیگر منابع حدیثی بحث میکند و در بخش پایانی، موضوع فروغ اندیشه را که یک مبحث ظریف و پیچیدۀ فلسفی و عرفانی است، مورد پژوهش قرار میدهد.