توضیحات
شکوفایی کلام اسلامی
پروفسور یوزف فان اس آلمانی، استاد بازنشستۀ دانشگاه توبینگن، از مدرسان و پژوهشگران نامدار در اسلامشناسی است. وی که عضو آکادمی علوم هایدلبرگ، آکادمی ادبیات بارسلونا، آکادمی علوم عراق، انجمن فلسفۀ ایران، آکادمی علوم تونس، آکادمی قرون وسطی آمریکا و آکادمی اروپا بوده است، در سال ۲۰۰۹ جایزه خدمات شایان پروس و در سال ۲۰۱۰ جایزهای از کنگره جهانی مطالعات خاورمیانه و جایزه صلیب بزرگ دولت فدرال آلمان را دریافت کرده است. وی دارای تحقیقات و نوشتههای متعددی در حوزه کلام اسلامی است.
این کتاب در اصل، ترجمۀ انگلیسی مجموعهای از چهار سخنرانی او در بنیاد جهان عرب در پاریس در سال ۱۹۹۸ است که فصل پنجمی هم به آن اضافه شده است.
مؤلف در این کتاب که آن را دریچهای به جهان فکریای میتوان دانست که به ظهور کلام اسلامی انجامید، با تأمل و تعمق در مسائل مهم کلام متقدم، درباره ظهور الاهیات اسلامی در دره کلاسیک بحث کرده و مقایسههای راهگشایی نیز میان اسلام و سنتهای مسیحی (و یهودی) به دست داده است.
در واقع این اثر را میتوان چکیدۀ سی وپنح سال پژوهش و درآمدی کلی بر شاهکار ایشان، کلام و جامعه در سدههای دوم و سوم هجری دانست. بالطبع مستندات بسیاری از آرا و سخنان نویسنده را نیز باید در آنجا جست، البته نویسنده به سیاق اسلامشناسان دیگر به منابع شیعی توجه چندانی نداشته است و به همین خاطر، ناشر تأکید کرده است که چاپ این اثر به معنای موافقت با همه برداشتها و نتیجهگیریهای نویسنده نیست.
بخشی از مباحث کتاب عبارت است از:
- کلام از منظر کلام
- تفرقه و بدعت در اسلام
- کلام و قرآن
- معراج و بحث و مجادله دربارۀ تشبیه
- کلام و علم
- اتمگرایی معتزلی
- کلام و حقیقت انسان
- انگارههای تاریخی و اندیشههای تاریخی
- کلام و اصول آن
- هرمنوتیک و معرفتشناسی